نارِندرا مودی نخستوزیر هند، که میزبان رئیسجمهوری ایالات متحده است، همراه با جمعیت حاضر فریاد «ترامپ خوش آمدی» و «زنده باد دوستی هند و آمریکا» را تکرار میکرد.
دونالد ترامپ در گردهمایی عظیمی در استادیومی در هند، این کشور را به عنوان «کشوری دموکراتیک و صلحطلب» مورد ستایش قرار داد و مجدداً بر روابط نزدیک با «دوست واقعی» خود، نارندرا مودی، تأکید کرد. این در حالیست که میزبان او به خاطر آنچه منتقدین تلاش برای تضعیف سیستم سکولار کشور و به حاشیه راندن اقلیت مسلمان مینامند، با انتقاد عمومی شدیدی روبهروست.
به محض اینکه خبرهایی مبنی بر کشته شدن یک فرمانده پلیس در درگیریهای پایتخت پخش شد، استادیوم جدید ۱۱۰ هزار نفری موترا در احمدآباد تقریبا تخلیه شد، چرا که این خطر وجود داشت که اعتراضات علیه دولت مودی سفر دو روزه ترامپ و همسرش ملانیا به هند را تحت الشعاع قرار دهد.
رئیسجمهوری آمریکا روز دوشنبه در سخنانش بر اختلافات بین هند و چین، رقیب بزرگ این کشور در آسیا، تأکید کرد و گفت رشد اقتصادی هند چمشگیرتر خواهد بود، چون این رشد در «یک کشور دموکراتیک، صلحطلب، بزرگ و آزاد» به دست آمده است. او گفت این موفقیت «الگویی برای تمام ملتهای دنیاست.»
آقای مودی که در ایالت خود میزبان ترامپ بود، همراه با جمعیت حاضر فریاد «ترامپ خوش آمدی» و «زنده باد دوستی هند و آمریکا» را تکرار میکرد. او گفت که این رویداد نماد «رابطههای بسیار بزرگتر و نزدیکتر» بین دو کشور است. مودی پیشتر در آستانه فرود آمدن هواپیمای ترامپ در هند، در توییتی به زبان هندی نوشته بود: «مهمان خداست.»
اگرچه همزمان با سخنان ترامپ جمعیت به طور پیوسته از استادیوم خارج میشدند – برخی از آنها انگلیسی نمیدانستند – هنگامی که او وعده داد با «تروریسم اسلامیِ تشنه خون» برخورد خواهد کرد و همینطور هنگامی که از مودی تمجید کرد و او را «رهبری بسیار موفق» نامید، با تشویق مخاطبان روبهرو شد.
مراسم استقابل از ترامپ بزرگترین گردهمایی سیاسیای بود که رئیس جموری آمریکا در آن سخنرانی کرده و همینطور نقطه اوج سفر ۳۶ ساعته او و همسرش بود. آنها در جریان این سفر، هنگام غروب هم از تاجمحل بازدید کردند، که یک بنای تاریخی و یک نماد عشق با شهرت جهانی است که در قرن هفدهم ساخته شده است.
در حالی که حتی در داخل چمن استادیوم هم صندلیهایی چیده شده بود، ترامپ ادعا کرد که جمعیتی از «۱۲۵ هزار قلب تپنده در این استادیوم» جمع شده بود. اما تا آن بخش از سخنرانی بسیاری از صندلیها خالی شده بوند.
بعدازظهر روز دوشنبه، پس از فرود هواپیمای نیرویهوایی آمریکا در هند، مودی به گرمی از ترامپ استقبال کرد و در مسیر ۲۲ کیلومتری تا استادیوم، از «نمایشی جادهای» که نمادی از ۲۸ ایالت هند بود سان دیدند.
ترامپ و همسرش همچنین در معبدی که همزمان با آغاز نهضت استقلال هند به مدت ۱۳ سال محل زندگی ماهاتما گاندی بود توقف کوتاهی کردند. در آنجا شال عبادت به آنها دادند و شیوه کار دستگاه بافندگی قدیمی به آنها نشان داده شد که نماد سبک زندگی ساده گاندی بود. آقای ترامپ نیز دفتر مهمانان را امضا کرد و زیر آن نوشت «برای دوست بینظیرم، نخستوزیر مودی.»
ممکن است جمعیت چند هزار نفری که در نمایش جادهای به صف ایستاده بودند تا از ترامپ استقبال کنند او را مأیوس کرده باشند – چرا که در آستانه این سفر او بارها ادعا کرده بود که میلیونها نفر به استقبال وی خواهند آمد – اما فریاد جمعیت حاضر در استادیوم در لحظه ظاهر شدن او بر سکوی استادیوم موترا، بدون شک برای او امیدوارکننده بوده است. جمعیت حاضر با ترانه «ماچو من» گروه «ویلیج پیپل» و آمیزهای از ترانههای التون جان که از بلندگوهای استادیوم پخش میشد حسابی بر سر ذوق آمده بودند.
بر روی صحنه، ترامپ و مودی قبل از دست تکان دادن برای جمعیت همدیگر را بغل کردند و بعد سرود ملی هر دو کشور پخش شد.
ترامپ که ناچار بود سخنرانیاش را از روی متن بخواند که به زبان هندی روی نمایشگرهای پشت سر او پخش میشد، عمدتا درباره موضوعات بیخطر و خوشایند جمعیت صحبت کرد. او درباره بازی کریکت صحبت کرد، اگرچه نتوانست اسم اسطوره هندی کریکت، ساچین تندولکار، را درست تلفظ کند. سپس درباره بالیوود و «افتخار بزرگ» افتتاح استادیوم جدید صحبت کرد.
ترامپ گفت: «ملانیا و خانوادهام هرگز این مهماننوازی بینظیر را فراموش نخواهند کرد... از امروز به بعد هند همیشه جایگاه ویژهای در قلبهای ما خواهد داشت.»
با این حال، سفر ترامپ در حالی صورت میگیرد که مودی در موقعیت سختی قرار دارد. او با اعتراضات ملی روبهروست که در اواسط ماه دسامبر شروع شد. این اعتراضات به دلیل انتقاد از قوانین جدیدی است که به پناهندگان تمامی مذاهب جنوب آسیا، غیر از مسلمانان حق شهروندی میدهد. پس از تصمیم دولت برای لغو خودمختاری منطقه عمدتا مسلمان کشمیر، و ساختن یک معبد هندو در محل مسجد تخریب شده بابری مسجید، قانون جدید خشم مسلمانان و طرفداران اصول سکولاریسم هندی را برانگیخته است.
در دهلی، این اعتراضات روز دوشنبه از کنترل خارج شد و هزاران نفر از معترضین و بین حامیان قوانین جدید در خیابانها درگیری به وجود آمد. آنها به طرف همدیگر سنگ پرتاب کردند و جاهایی را به آتش کشیدند. پلیس تأیید کرد که یک افسر در جریان این درگیریها کشته شده است.
مقامات کاخ سفید گفتهاند که رئیس جمهوری در طول سفر خود، نگرانیهای ایالات متحده درباره آزادی مذهبی و اقتدارگرایی را مطرح خواهد کرد، اما در سخنرانی ترامپ در ورزشگاه هیچ انتقاد آشکاری وجود نداشت.
ترامپ درباره میزبان خود، که پسر یک چایفروش بوده و از فقر به نخستوزیری رسیده است، گفت او «یک شاهد زنده است که نشان میدهد هندیها با کار سخت و فداکاری میتوانند به هر چیزی که میخواهند برسند. همه عاشق او هستند – اما باید به شما بگویم که او بسیار سرسخت و استوار است.»
با توجه به اینکه جمعیت استقبال با اتوبوس از کیلومترها آنطرفتر به آنجا آورده شده بودند تا از مودی حمایت کنند و آنگونه که ترامپ دلش میخواست از او استقبال کنند، جای تعجب نیست که او در هنگام سخنرانی هیچ انتقادی از مودی و دولت او نکرد.
رنجوی ۴۲ ساله، به ایندیپندنت گفت ساعت ۷ صبح خانهاش در ایالت کرالا را ترک کرده تا بتواند خودش را به گردهمایی بعدازظهر برساند و «از ترامپ و مودی حمایت کند.»
او ضمن تحسین مودی گفت: «او یکی از بهترین رهبرانی است که تاکنون داشتهایم.» و درباره مقایسه او با ترامپ گفت: «هردوی آنها رهبرانی نترس و شجاع اند. هر دوی آنها با تروریسم میجنگند – که بهترین کار است.»
ویجش پنیکر ۳۲ ساله، که برای شرکت آمریکایی TTec در احمدآباد کار میکند، میگوید: «مردم شهر به داشتن این استادیوم بینظر افتخار میکنند و بسیار خوشحالند.» و «از اینکه در اولین سفر ترامپ به هند به استقبال او رفته» بسیار هیجانزده است.»
پنیکر گفت ترامپ را دوست دارد چون «شخصیت او با رهبران سابق ایالات متحده متفاوت است.» او میگوید: «به نظر من او بهتر از اوباماست – بدون شک بسیار مشهورتر است. او در مسابقات کشتی کچ WWE در تلویزیون ظاهر شد! و ترامپ خیلی مودی را دوست دارد، و به همین خاطر امیدوارم که بتوانیم روابط و همینطور داد و ستدهای تجاری بهتری داشته باشیم.»
جای تعجب نیست که در بین چنین جمعیتی به سختی میتوان کسی را پیدا کرد که از این دو رهبر انتقاد کند. مانوج کومار ۵۰ ساله، گفت با لباسهای سنتیاش در این گردهمایی شرکت کرده است تا نماد جامعه خود باشد - که گروهی از مهاجران کرالا مستقر در احمدآباد هستند. حدود یک هفته پیش بود که او فهمید همراه دیگر اعضای گروه کرالا ساماجان در احمدآباد برای شرکت در این مراسم دعوت شدهاند.
او گفت ترامپ و مودی هردو «ذاتا جذاب هستند... واقعا رهبرانی جهانی هستند. این تنها یک مراسم نیست، بلکه آغاز یک رابطه دوطرفه است که میتواند به نفع همه کشورهای جهان باشد.»
وقتی در مورد سخنان احتمالا نامناسب ترامپ، که هفته گذشته گفته بود، هند در زمینه تجاری بسیار بد با ما رفتار کرده است، از کومار سؤال شد، او گفت: «موضوعهای خاصی وجود دارند که من نمیتوانم در مورد آنها اظهارنظر کنم. این موضوعی سیاسی است – لطفا فقط سئوالهای عمومی بپرسید.»
سخنرانی مودی و ترامپ در مجموع کمتر از یک ساعت طول کشید و - با توجه به حدود ۱۴.۵ میلیون دلاری که هند فقط برای این بخش از سفر هزینه کرده بود – به طور بحثبرانگیزی کوتاه و مختصر بود.
بعد از احمدآباد ترامپ به آگرا رفت تا از تاج محل بازدید کند.
در طول روز سهشنبه گفتگو بین مقامات بلندپایه برگزار شد. سپس ترامپ برای صرف شام، مهمان رئیس جمهوری هند، رام نات کوویند، بود.
چندی پیش، امیدهای زیادی وجود داشت که این مذاکرات علاوه بر معلاملات چند میلیارد دلاری برای خرید تجهیزات دفاعی از ایالات متحده، به یک معاهده تجاری بزرگ برای کاهش تعرفهها بینجامد. در جریان سخنرانی، ترامپ تأیید کرد که قرارداد فروش سه میلیارد دلار تجهیزات نظامی از جمله هلیکوپترهای چندمنظوره به هند، در دهلی منعقد خواهد شد.
از آن زمان تا کنون هر دو طرف گفتهاند كه احتمال دست یافتن به یک پیشرفت عمده در زمینه تجاری بعید است، اما انتظار میرود که در این گفتوگوها بر همکاری و شراکت استراتژیک فزاینده بین دو كشور تأكید شود.
دکتر جاگاننات پاندا، پژوهشگر موسسه مطالعات و تحلیلهای دفاعی واقع در دهلی، میگوید: «ایالات متحده و هند متحدینی ذاتی هستند که یک هدف مشترک دارند و آن مهار تسلط رو به افزایش چین بر آسیا است.»
او میافزاید: ایجاد شراکتها و همکاریهای قابل اعتماد... [با] رژیمهای طرفدار دموکرسی در سراسر منطقه، یک ضرورت استراتژیک است، و مطمئناً ایالات متحده در چنین مأموریتی به هند بیش از هر قدرت دیگری در منطقه احتیاج دارد.»
© The Independent